جشار جیرفت؛ جایی که تاریخ و طبیعت در سایه بی‌توجهی نفس می‌کشند

به گزارش میراث هلیل، روستای جشار بخش جبالبارز شمالی جیرفت، یکی از سکونت‌گاه‌های کوهستانی کوچک و دورافتاده در جنوب کرمان است که در دل ارتفاعات سرد و صعب‌العبور واقع شده و به سبب شرایط جغرافیایی ویژه‌اش، هنوز فاقد جاده‌ی مناسب، آب لوله‌کشی و برق‌رسانی است.

ساکنان جشار عمدتاً از عشایر بومی و کوچ‌نشینان منطقه‌اند که در فصول مختلف سال، برای یافتن چراگاه و تأمین معاش دام‌هایشان، در رفت‌و‌آمد میان ارتفاعات جبالبارز و دشت‌های اطراف هستند.

منبع اصلی درآمد مردم، دامداری سنتی و تا حدی کشت محدود محصولات دیم مانند گندم و جو است که هنوز به روش کاملا سنتی کاشت و برداشت می شود.

به دلیل نبود زیرساخت‌های ارتباطی و رفاهی، مردم جشار زندگی‌ای ساده اما دشوار دارند؛ دسترسی به خدمات درمانی، آموزشی و کالاهای ضروری تنها از طریق مسیرهای خاکی و سخت‌گذر ممکن است. با این حال، طبیعت بکر منطقه، کوه‌های پوشیده از درختان بادام‌کوهی و اورس های یر به فلک کشیده جلوه‌ای زیبا و منحصر‌به‌فرد به این روستای گمنام بخشیده است.

جشار جیرفت؛ جایی که تاریخ و طبیعت در سایه بی‌توجهی نفس می‌کشند، قنات هایی جشار که در زمانی نه چندان دور آسودگی خاطر ساکنان را در تامین آب برای دام و باغستان هایشان رقم‌ می زد اکنون‌اما در انتظاری ۲۲ ساله برای احیاء بسر می برد تا دوباره در دل زمین خشکیده اینروزهای جشار جاری شود.

خشکیدگی قنات هایش به سال ۱۳۸۲ و زلزله بم‌ بر می گردد که به دلیل مجاورت کوهستان جشار با کوهستانهای بم، دچار تخریب شدند و در این مدت کسی سراغی از قنات های آوار شده و احیاء آنها نگرفت.

خشکیدگی قنات هایش به سال ۱۳۸۲ و زلزله بم‌ بر می گردد که به دلیل مجاورت کوهستان جشار با کوهستانهای بم، دچار تخریب شدند و در این مدت کسی سراغی از قنات های آوار شده و احیاء آنها نگرفت.

قنات ها که خشکیدند، طبیعت جشار و رمه های بزرگ عشایر در نتیجه آن تحلیل رفته تا آنجا که دیگر رمقی برای بقا در آنها نمانده است؛ اهالی می گویند بخاطر نبود آب ناگزیر از فروش زود هنگام‌ دام خود شده اند و همچنین از مشکلاتی که بی آبی بر زاد و ولد دام ها ایجاد کرده و تهدیدی جدی برای ادامه زندگی عشایری و دامداری آنهاست.

ساکنان جشار می گویند، مسیر یکصد و سی کیلومتری جشار به جیرفت یا عنبرآباد را باید بیش از ۵، ۶ ساعت طی کنند و به همین‌ جهت تامین مایحتاج ضروری زندگی آنها همواره با مشکلات فراوان روبروست و جاده آسفالته برای آنها در حد رویا و آرزو باقی مانده است.

آب آشامیدنی را به سختی از چشمه های کم جان منطقه تامین‌ می کنند و خبری از برق هم‌نیست و هنوز شب های تار خود را با چراغ نفتی و گرمای آتش به صبح می رسانند.

میراث خاموش جشار حرف های زیادی برای گفتن دارد اما در همه سالهای رفته بر ان، کسی از کارشناسان‌میراث فرهنگی سراغی از تاریخ جشار نگرفته؛ آنجا که تاریخ اش با قبرستانی بر ارتفاعی نه چندان بلند خودنمایی می کند و سنگ مزارهای ایستاده مرمرین حکایت از قدمت تاریخی این برگ از تاریخ جشار می دهد.

جشار سرزمین‌طبیعت و تاریخ است که در سایه بی توجهی به حال خود رها شده است؛ اگر سراغی از آن گرفته نشود نه از طبیعت اش و نه لز نمادهای تاریخی اش و نه از زندگی پرهیاهوی عشایر اش چیزی باقی نمی ماند.