پیکره گلی کنارصندل نیاز به نگهداری اصولی دارد/ محفظه استاندارد به زودی برای پیکره نصب شود

به گزارش میراث هلیل، فتح الله نیازی کارشناس مرمت پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری دوشنبه ۲ اردیبهشت ماه در گفتگو با خبرنگار میراث هلیل از مرمت پیکره گلی ۵ هزار ساله کنارصندل خبر داد و گفت: نقش برجسته یا پیکره گِلی کشف شده در کاوش‌های دهه‌ ۸۰ جیرفت به همت پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری مرمت شد.

وی گفت: خوشبختانه در این مرحله تمام نقوش روی دامن این‌پیکره احیاء شد؛ با لایه برداری، پاکسازی و استحکام بخشی که انجام شد تمام لایه ها را از زیر لایه های گلی رسی  پیدا کرده و سالم بیرون آوردیم.

نیازی از تکمیل مرمت پیکره با نصب محفظه استاندارد خبر داد و افزود:  برای ایجاد محفظه طرحی ارائه شده و به زودی در محل پیکره تصب می شود.

کارشناس مرمت پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در ادامه با اشاره به مشکل نشست تپه کنارصندل، افزود: ما مشکلاتی داریم که لازم است بگویم و مسئولان بعدا نگویند چرا این تخریب شد مگر مرمت نشده بود. از سال ۸۵ که این پیکره کشف شده، این تپه به دلیل اینکه از جنس گل رس است به خودی خود دارد نشست می کند.

وی با بیان اینکه نشست تپه کنارصندل باعث فشار و نشست به پیکره شده است، خاطرنشان‌کرد: اثر نشست در نیم‌تنه دیده می شود که حتی روی دامن پیکره فشارهای سازه ای مشخص است که در بخشی از آن نقوش بر روی یکدیگر قرار گرفته است.

مسئول مرمت پیکره کنارصندل تاثیر فشار سازه ای تپه کنارصندل را بر پیکره مکشوفه در آن مهم عنوان کرد و افزود: این نشست از آسیب های جدی این پیکره است.

وی یکی دیگر از دلایل ریختگی پیکره را عدم تناسب رطوبت نسبی عنوان کرد و گفت: پیکره به دلیل اینکه از جنس چینه گلی است نه خشت و چینه گلی با رطوبت نسبی خشک شده و از دیواره جدا می شود زیرا ملاط استحکامی مثل آهک‌ندارد و از گل خالص و دانه هلی سیلیس ریز  تشکبل شده، به همین دلیل خیلی آسیب پذیر است.

کارشناس مرمت پژوهشگاه میراث فرهنگی افزود: در همین راستا از این اثر باید نگهداری درست و اصولی انجام شود، به این دلیل که وقتی رطوبت نسبی خود را در فصل تابستان ز دست‌می دهد این لایه از هم باز و جدا می شود و همان چیزی که اتفاق افتاده و دست و بازو از بین رفته و فقط ردی از دست باقی مانده است.

نیازی تاکید کرد: اگر به زودی محفظه استاندارد پیکره گلی کنارصندل اجرا نشود   رطوبت آن دوباره از دست می رود و دچار واپاشی می شود.که البته قرار است با مساعدت مدیرکل میراث فرهنگی استان به زودی نصب محفظه اجرایی می شود.

وی گفت: اگر به مرور زمان این پیکره نشست کرد و افتادگی ایجاد شد این یک چیز طبیعی است و نمی توان گفت چرا این اتفاق افتاد و تخریب شد به این دلیل که این اثر روی تپه ای است که این تپه در حال نشست است.

مسئول مرمت پیکره کنارصندل در ادامه با بیان اینکه با انجام عملیات استحکام بخشی در زیر لایه سکوی این پیکره می توان تا حدودی از تاثیر و فشار نشست بر پیکره را کاست وگرنه خیلی نمی شود جلوی این‌نشست را گرفت، افزود: از آنجایی که این اثر در طبقات میانی قرار دارد که طبقات زیرین کاوش نشده است. بنابراین این جزء ابهامات نگهداری این اثر است.

به گزارش میراث هلیل، نیازی یکی از مهمترین راههای حفاظت از آثار تاریخی را  فرهنگسازی عنوان ورد و گفت: ما  فرهنگسازی نکردیم و ادعا داریم میراث فرهنگی خیلی تلاش کرده است، مردم  را در قالب تور به مناطق تاریخی ببرید و از تاریخ و تمدن آن منطقه برایشان‌توضیح دهید تا مردم‌ از تاریخ خود آگاهی بیستر کسب کنند و دنبال گنج و شیء عتیقه نباشند.

وی افزود: با فرهنگسازی است که شخص متوجه می شود باید از این‌پیکره حفاظت کند نه اینکه محفظه آنرا بشکنند و تخریب کنند تا به زعم خود به گنج دست پیدا کند، نیاز است میراث فرهنگی این شرایط را برای فرهنگسازی فراهم کند.

به گزارش میراث هلیل، پیکره گلی در سال ۸۵ از دل  تپه باستانی کنارصندل جیرفت کشف شد و طی این مدت به دلیل عدم حفاظت اصولی دچار تخریب شدید شد تا جایی که سیدمنصور سیدسجادی سرپریت کاوش کتارصندل در سال گذشته از تخریب کامل آن‌خبر داد که البته این پیکره شانسی برای احیاء داشت.