شناسایی محراب و صفه در کاوش جدید شهر قدیم/ وسعت مسجد جامع کهن جیرفت بزرگتر از آنچه تا کنون تصور می شد

مژده مشایخی

به گزارش میراث هلیل، کاوش های فصل هفتم در شهر قدیم جیرفت‌ به سرپرستی حمیده چوبک، پس از وقفه ای ۸ ساله در اوایل فروردین ماه شروع شد؛ در این فصل کاوش بخش دبگری از مسجد جامع ابن شهر کهن شناسایی شد؛ محراب و صفه ای در محدوده پشت شبستان و مناره شناسایی گردید، وسعت مسجد جام شهر قدیم از آنچه تا کنون حدس زده میشد حدود دو سه هزار متر بیشتر است.

به گزارش میراث هلیل، حمیده چوبک سرپرست گروه کاوش های باستانشناسی در شهر قدیم جیرفت از پایان فصل هفتم کاوش در این محوطه تاریخی خبر داد و اظهار امیدواری کرد با توجه و تاکید وزیر میراث فرهنگی و همکاری نماینده مردم جیرفت و عنبرآباد کاوش ها در سال جاری ادامه یابد.

چوبک وسعت مسجد جامع شهر قدیم‌ جیرفت را دو سه هزار متر بزرگتر از حدس و گمان هایی که تاکنون عنوان شده دانست.

وی وسعت مسجد جامع شهر قدیم‌ جیرفت را دو سه هزار متر بزرگتر از حدس و گمان هایی که تاکنون عنوان شده دانست و گفت: در این فصل کاوش به دلیل گرمای هوا و زمان کمی که داشتیم، کاوش را به مسجد جامع شهر جیرفت که مهمترین‌ اثر این‌شهر است، محدود کردیم.

چوبک بیان کرد: برای آگاهی بیشتر از گسترش مسجدی که تا کنون ۵ هزار مترمربع آن شناسایی شده، کاوش را در بخش شبستان شرقی ادامه دادیم که منجر به شناسایی دیواری به طول ۲۴ متر با پشت بندهای زیبا شد و در این بخش یک‌ محراب هم‌ قرار دارد که به نظر می رسد این‌بخش در دوره سلجوقی به مسجد پیشین‌الحاق شده و یکهزارمتر وسعت دارد، تعدد محراب نشانگر گسترش شهر و افزایش جمعیت است.

حمبده چوبک گفت:کاوش در فصل جدید در مسجد شهر قدبم‌جیرفت منجر به شناسایی دیواری به طول ۲۴ متر با پشت بندهای زیبا شد و در این بخش یک‌ محراب هم‌ قرار دارد که به نظر می رسد این‌بخش در دوره سلجوقی به مسجد پیشین‌الحاق شده، تعدد محراب نشانگر گسترش شهر و افزایش جمعیت است.

وی افزود: این محراب سومین محراب شناسایی شده در این مسجد است که دو محراب دیگر در کاوش های پیشین کشف شده اند.

این باستانشناس همچنین‌ درباره کاوش در محدوده پشت شبستان و مناره مسجد به منظور آگاهی از چگونگی فضاهای معماری که بوجود آمده از شناسایی صفه هایی در این‌محدوده خبر داد که با روش “هره های آجرهای نره” ساخته شده و مدل و الگوی معماری کویری در شهرهای کرمان و یزد است،

وی عنوان کرد: این صفه ها بخشی از فضاهای ایوان خانه های مسکونی بوده که نشان دهنده این است که این یخش ها در بعد از ویرانی مسجد بصورت سکونتگاه های ضعیف تری ایجاد شده است که ادامه شناسایی این بخش در فصل بعدی کاوش انجام‌ می شود.

مسجد شهر کهن‌جیرفت در دوره صفاریان توسط عمرولیث صفاری ساخته شد که بنا به کاوش جدید در دوره های بعد به دلیل افزایش جمعیت شهر، بخش هایی به مسجد پیشین‌ افزوده شده است.

شهر قدیم‌ جیرفت از شهرهای دوران اسلامی است که اوج سکوفایی آن در سده های میانی هجری و در دوره سلجوقیان بوده است. محوطه شهر قدیم‌جیرفت در سال ۱۳۴۵ در فهرست آثار ملی به ثبت ملی رسیده است.

به گزارش میراث هلیل، کاوش های فصل هفتم در محوطه تاریخی شهر قدیم‌ جیرفت پس از وقفه ۸ ساله از هشتم‌ فروردین‌ماه شروع شد که ۲۱ فروردین پایان‌ می یابد.‌ این فصل کاوش پس از سفر وزیر میراث فرهنگی و رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری به جیرفت انجام‌شد که طبق وعده وزیر در سال جاری نیز ادامه خواهد داشت.